28 Aralık 2012 Cuma

Saddam Hüseyin kimdir?

Saddam Hüseyin



28 Nisan 1937'de Irak'ta Tikrit kasabasında fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Saddam Hüseyin, ülkesini; bölgeye ve kendi halkına büyük zararlar veren iki savaşa sokmasıyla tanınıyor.

Babasının ölümü nedeniyle annesi ve akrabaları tarafından büyütülen Hüseyin, 1955'te Bağdat'a giderek muhalafetteki Arap miliyetçisi bir hareket olan Baas partisine katıldı ve politikaya ilk adımını attı. Kısa sürede partide önemli mevkilere gelen Hüseyin, 1959'da Irak'ın asker kökenli Devlet Başkanı Abdül Kerim Kasım'a bir suikast girişimini organize etti. Çıkan çatışmada Kasım da Hüseyin de yaralandı. 

Bu başarısız denemenin ardından Mısır'ın başkenti Kahire'ye kaçan Hüseyin, burada parti faaliyetlerini sürdürürken hukuk eğitimi aldı. 1963'te Bağdat'a dönen Hüseyin, önce evlendi, ardından da Baas Partisi'nde Genel Sekreter Asistanı konumuna yükseldi. 

1968'e kadar muhalafette kalan Baas, bu yıl düzenlediği bir darbeyle iktidarı ele geçirdi. Darbenin ardından Baas Partisi'nin kurduğu Devrim Komuta Konseyi ülkedeki tek yetkili, Saddam Hüseyin'de 1969'da Konsey'in Başkan Yardımcısı oldu. 

General Ahmet Hasan Bekir'i 1979 yılında devirerek iktidara gelen ve o günden sonra ABD askeri müdahalesinin yapıldığı 2003'e kadar Irak'ı yöneten Saddam Hüseyin, iktidara gelir gelmez ilk olarak, kendi yönetimine muhalefet etme olasılığı bulunan 450 parti üyesini idam ettirdi.

Saddam Rejimi 

Saddam'ın, yönetimi sırasında değer verdiği ilk ve en önemli unsur Irak ordusu oldu. Cumhuriyet Muhafızlarını, kendisinin ve rejimin koruyucusu olarak eğiten Saddam, Irak'tan Ürdün'e göç eden muhalif profesör Nazım Obeh'e göre, ''birçok suikast ve darbe girişiminden kurtulmasını Irak halkından çok, kendisini korumayı sağlayacak bir aygıta dönüştürülen orduya borçlu'' bir liderdi.

Devlet Başkanlığı görevinin yanı sıra Devrim Komuta Konseyi Başkanlığını da üstlenen Saddam, petrol gelirlerine dayanarak geniş çaplı bir kalkınma programı başlattı. Arap dünyasında Mısır'ın önderliğini elinden almaya ve Basra Körfezi'nde egemenlik kurmaya yönelik bir dış politika izleyen Saddam, Hürmüz Boğazı'nın denetimini geçirmek amacıyla 1980'de İran'a saldırdı.

Uzun süren savaşın maliyeti ve petrol ihracatının durması, başlatmış olduğu ekonomik kalkınma programını önemli ölçüde aksattı. Irak, 2 Ağustos 1990'da Saddam'ın emriyle Kuveyt'i işgal etti. Bunun üzerine BM 6 Ağustosta Irak'a ambargo ilan etti ve 25 Ağustosta da Irak'a güç kullanımına izin verdi. 

ABD'nin Saddam'ı ilk devirme girişimi olan Çöl Tilkisi operasyonu, 17 Ocak 1991'de başladı. 28 Şubat'ta Bağdat'ın ateşkesi kabul etmesinin ardından, kuzey ve güneyde uçuşa yasak bölgeler oluşturuldu. 

Saddam yönetimi, 12 yıl süren BM ambargosunun ardından, ABD'nin Mart 2003'te başlayan askeri müdahalesiyle 9 Nisan 2003'te devrildi. Bir süre kaçak yaşayan Saddam Hüseyin, 13 Aralık 2003'te, doğum yeri Tikrit yakınlarındaki Advar'da gizlendiği yerde yakalandı ve yargılanmak üzere hapsedildi.

Saddam Hüseyin, yargılama sonucu idama mahkum edildi ve 30 Aralık 2006'da asılarak idam edildi.

Ailesi

Saddam rejimi sırasında yönetimde aktif görevler üstlenen oğulları Uday ve Kusay, Amerikan askerlerinin 22 Temmuz 2003'te düzenlediği bir operasyonda Musul'da öldürüldü. 

Saddam Hüseyin'in kızları Ragad ve Rana insani sebeplerle sığınma izni veren Ürdün'e yerleşirken, diğer kızı Hale de annesi Sacide ile Irak dışına çıktı. Raghad ve Rana'nın eşleri, iki kardeş olan General Hüseyin Kamil ve Saddam Kamil 1995'te Ürdün'e iltica etmiş ve Saddam Hüseyin'i devirme planları yapmıştı. Irak'ın silahları konusunda Batı'ya bilgi vermekle suçlanan iki kardeş, 1996'da Irak'a döndüklerinde idam edilmişti. 

0 yorum:

Yorum Gönder